Kiedy myślimy o odzyskiwaniu odpadów, w pierwszej kolejności przychodzi nam do głowy recykling, czyli przetwarzanie śmieci w zupełnie nowy materiał. Cały proces wymaga jednak zastosowania specjalnych technologii oraz sprzętu, a nasz udział, choć bardzo istotny, dotyczy głównie właściwej segregacji odpadów.
Gdybyśmy chcieli kreatywnie przerabiać śmieci, bez skomplikowanych sposobów, tylko z głową pełną pomysłów, wybierzmy coraz bardziej popularny upcykling. Jest to inna forma recyklingu, w której wykorzystuje się odpady do stworzenia czegoś nowego, o wyższej wartości niż pierwotny materiał. Kluczem do upcyklingu jest wyobraźnia, nieco inspiracji, zamiłowanie do rękodzieła oraz dobre chęci. Podobnie jak malarstwo czy rzeźbiarstwo jest to sposób wyrażenia siebie, forma sztuki, tyle że sztuki śmiecia tzw. Thrash Art'u.
Po przeciwnej stronie do upcyklingu znajduje się downcykling. Polega on na przetworzeniu danej rzeczy w taki sposób, że powstające produkty mają niższą wartość niż ich oryginalny materiał. Ma to związek ze spadkiem właściwości przetwarzanych surowców, których nie da się odzyskiwać w nieskończoność. Procesowi downcyklingu najczęściej poddawana jest makulatura, złom, zużyte materiały budowlane, reklamówki ubrania czy opony. Prostym przykładem jest chociażby papier przerabiany na kartony lub ekologiczne opakowania.
Wróćmy jednak do upcyklingu, którego przykładów jest tyle ile samych pomysłów, czyli nieskończenie wiele! Z odpadów można tak naprawdę zrobić wszystko. Począwszy od kreacji na międzynarodowe wybiegi, przez biżuterię, ubrania, zabawki, kończąc na dekoracjach do domu, czy niepowtarzalnych meblach. Wykorzystując zużyte materiały w kreatywny sposób, zmniejszamy ilość powstających śmieci, ograniczamy zużycie energii i szkodliwą emisję dwutlenku węgla.
Takie niezwykłe przedmioty powstające ze zwykłych śmieci, można wspólnie stworzyć podczas artystycznych warsztatów Fundacji Odzyskaj Środowisko, która wraz z Ochotniczymi Strażami Pożarnymi będzie promować zbiórkę elektroodpadów w całym kraju. Wystarczy słoik, elementy starego procesora, wstążka z kabla i mały ekododatek, by zrobić coś z niczego, czyli doniczkę z odzysku!
Autor: Karolina Pawłowska
