Dyskusje o tym, do którego pojemnika należy wyrzucić kartony po mleku czy puszkę po psiej karmie podgrzewają atmosferę w niejednym domu. Czy plastikowe butelki trzeba zgniatać, czy słoiki warto myć? Czy skorupki po jajkach to odpad zwierzęcy? Od kiedy mamy segregować śmieci na sześć frakcji (a konkretnie pięć zimą, a sześć wiosną, latem i jesienią), wyrzucanie śmieci stało się dla niektórych skomplikowane jak czarna magia.
By nie spędzać kolejnych kwadransów przed pojemnikami w śmietniku i nie kompromitować się, dopytując dzieci ("w końcu mają w szkole tę wiedzę o środowisku, czy jak to się nazywa"), warto liznąć trochę teorii.
Spójny system
Wbrew pozorom nie ma zbyt wielkiego pola do interpretacji. To, jak powinniśmy segregować śmieci, szczegółowo ustaliło Ministerstwo Środowiska. Zasady noszą nazwę Wspólny System Segregacji Odpadów (WSSO) i obowiązują w całej Polsce. Gdzieniegdzie mogą się pojawić jakieś dodatkowe wymogi, np. oddzielne pojemniki na szkło białe i kolorowe, ale zasadniczo system jest spójny. A podstawowa zasada taka, że oddzielamy cenne surowce od odpadów, które nie nadają się do powtórnego przetworzenia. Ponoć taki, a nie inny podział na frakcje - niezależnie od tego, czy wydaje nam się logiczny, czy nie - pozwala uzyskać najbardziej pełnowartościowe surowce do ponownego przetworzenia. Dlatego w trosce o środowisko warto się wysilić i zapamiętać, co od czego oddzielamy!
Aby system był bardziej przejrzysty i niezawodny, poszczególnym rodzajom śmieci przypisano konkretne kolory. Znajdziemy je na pojemnikach lub workach, które dostarczy nam zakład oczyszczania. Warto jednak, byśmy już na etapie wstępnej segregacji, w domu, przestrzegali tych zaleceń kolorystycznych. W ten sposób będzie trudniej o pomyłkę! W sklepach są zarówno kolorowe worki różnej wielkości, jak i pojemniki w konkretnych barwach. Jeśli tylko znajdziemy na nie miejsce, warto zainwestować w trwałe, ekologiczne rozwiązanie śmieciowego problemu.
Kolejna ważna zasada jest taka, że zużyte baterie i akumulatory, przeterminowane lekarstwa, wypalone świetlówki, odpady po żrących chemikaliach, a także niepotrzebny sprzęt RTV i AGD sami odstawiamy do specjalnie wyznaczonych punktów w sklepach i aptekach, a także w punkcie selektywnej zbiórki odpadów komunalnych.
No dobrze, to wróćmy do domowych dylematów dotyczących segregacji. Czy tłusty słoik po kotletach od babci wrzucać do szkła, czy może do odpadów zmieszanych? Co z przeterminowanym jedzeniem, gdzie powinno wylądować? A ten karton po mleku, papier po kanapce, a zużyty pampers? Po kolei…
Czy trzeba myć słoiki?
Najwięcej błędnych interpretacji, jak twierdzą specjaliści, którzy już zaczęli obserwować nasze śmieciowe obyczaje, dotyczy pojemnika brązowego. "Bio" oznacza odpady roślinne! Nie możemy tam wrzucać odpadów pochodzenia zwierzęcego i tłuszczów. Brązowy pojemnik jest dobry na obierki po owocach czy warzywach lub fusy po kawie, ale kości już nie. Jeśli chodzi o jajka - skorupki wyrzucimy do "bio", ale całe jajka do kosza z napisem "zmieszane".
Karton po mleku to przykład opakowania wielomateriałowego. Wyrzucamy go do pojemnika na metale i tworzywa sztuczne. Z kolei opróżniony słoik po bigosie czy kotletach powinniśmy wyrzucić do pojemnika na opakowania szklane. Nie szkodzi, że jest nieumyty. Nawet nie powinniśmy tego robić, bo zużyjemy tyle wody i detergentów, że z ekologicznego punktu widzenia przestaje się to opłacać! Dla odmiany butelkę po oleju, mimo że jest plastikowa, wyrzucamy do opadów zmieszanych (tłuszcz!), tak jak mokry czy zabrudzony papier. Niestety, nie nadają się już do recyklingu. Styropianowe rzeczy, np. tacki po owocach, wrzucamy do metali i tworzyw sztucznych. Pampersy i inne higieniczne odpady - obowiązkowo lądują w zmieszanych!
- Niebieski to pojemnik do zbierania papieru.
- Żółty jest przeznaczony do metali, tworzyw sztucznych i opakowań wielomateriałowych.
- Zielony do opakowań ze szkła.
- Na bioodpady z gospodarstw domowych zarezerwowano kolor brązowy,
- Dla odpadów zielonych - kolor szary.
- Kolor czarny to "odpady zmieszane".
Jeśli pojawiają się dodatkowe pojemniki czy kontenery, np. na gabaryty, muszą być w innych kolorach niż powyższe!
Jeśli nadal masz wątpliwości, spójrz na naszą ściągę:
METALE I TWORZYWA SZTUCZNE
Należy wrzucać:
- odkręcone i zgniecione plastikowe butelki po napojach
- nakrętki, o ile nie zbieramy ich osobno w ramach akcji dobroczynnych
- plastikowe opakowania po produktach (np. szamponach, paście do zębów) itp.
- plastikowe torby, worki, reklamówki
- inne folie
- aluminiowe puszki po napojach i sokach
- puszki po konserwach
- folię aluminiową
- metale kolorowe
- kapsle, zakrętki od słoików
Nie należy wrzucać:
- opakowania po środkach czystości (np. proszkach do prania), kosmetykach
- butelek i pojemników z zawartością
- plastikowych zabawek
- opakowań po lekach i zużytych artykułach medycznych
- opakowań po olejach silnikowych
- części samochodowych
- zużytych baterii i akumulatorów
- puszek i pojemników po farbach i lakierach
- zużytego sprzętu elektronicznego i AGD
PAPIER
Należy wrzucać:
- opakowania z papieru, kartony
- tekturę (także falistą)
- katalogi, ulotki, prospekty
- gazety i czasopisma
- papier szkolny i biurowy
- zadrukowane kartki
- zeszyty i książki
- papier pakowy
- torby i worki papierowe
Nie należy wrzucać:
- ręczników papierowych i zużytych chusteczek higienicznych
- papieru lakierowanego i powleczonego folią
- papieru zatłuszczonego lub mocno zabrudzonego
- kartonów po mleku i napojach
- papierowych worków po nawozach
- cemencie i innych materiałach
- budowlanych
- tapet
- pieluch jednorazowych i innych
- materiałów higienicznych
- zatłuszczonych jednorazowych opakowań
- naczyń jednorazowych
- ubrań
SZKŁO
Należy wrzucać:
- butelki i słoiki po napojach i żywności (w tym butelki po napojach alkoholowych i olejach roślinnych)
- szklane opakowania po kosmetykach (jeżeli nie są wykonane z trwale połączonych kilku surowców)
Nie należy wrzucać:
- ceramiki, doniczek, porcelany, fajansu
- kryształów
- szkła okularowego
- szkła żaroodpornego
- zniczy z zawartością wosku
- żarówek i świetlówek
- reflektorów
- opakowań po lekach, rozpuszczalnikach
- olejach silnikowych
- luster
- szyb okiennych i zbrojonych
- termometrów i strzykawek
- monitorów i lamp telewizyjnych
BIODEGRADOWALNE
Należy wrzucać:
- odpadki warzywne i owocowe (w tym obierki itp.)
- gałęzie drzew i krzewów
- skoszoną trawę, liście, kwiaty
- trociny i korę drzew
- niezaimpregnowane drewno
- resztki jedzenia
Nie należy wrzucać:
- kości zwierząt
- oleju jadalnego
- odchodów zwierząt
- popiołu z węgla kamiennego
- leków
- drewna impregnowanego
- płyt wiórowych i pilśniowych MDF
- ziemi i kamieni
- innych odpadów komunalnych (w tym niebezpiecznych)
ZMIESZANE
Do pojemnika z odpadami zmieszanymi należy wrzucać wszystko to, czego nie można odzyskać w procesie recyklingu, z wyłączeniem odpadów niebezpiecznych
Iza Komorowska
