O zanieczyszczeniu światłem mówimy wtedy, gdy światło jest emitowane w zbyt dużej ilości, w złym kierunku, o złej porze i złej barwie. Jeśli któryś z tych warunków jest spełniony, wówczas taka instalacja staje się źródłem tego zjawiska - wyjaśnia dr hab. Andrzej Kotarba z Centrum Badań Kosmicznych PAN.
Człowiek, podobnie jak inne żyjące organizmy, funkcjonuje w cyklu dobowym - dzień i noc. W nocy wytwarza się hormon snu - melatonina, która daje nam sygnał, że musimy odpocząć. Nadmiar światła blokuje jej wydzielanie, co wpływa negatywnie na nasz organizm.
Jeżeli po zmroku chcemy się wyspać, to musimy zadbać o to, żeby tego światła nie było. Ale niestety tak mamy oświetloną naszą przestrzeń, że to światło jest i cały czas mamy informację - "masz być czujny" - tłumaczy dr hab. Andrzej Kotarba.
Zaburzenia snu działają jak domino i uruchamiają szereg dolegliwości, od bezsenności, przez depresję, aż po choroby metaboliczne. Rozregulowana jest też przyroda, czego przykładem są ptaki, które zwykle śpiewają na godzinę przed zachodem słońca, a obecnie w miastach robią to również w nocy.
Zanieczyszczenie światłem powstaje przez nadmiarowe i nieprzemyślane oświetlenie budynków oraz ulic, jasne reklamy, rozświetlone fasady domów. Analizy satelitarne wykazały, że w 2022 światło emitowane z Warszawy, Łodzi, Krakowa, Gdańska oraz Poznania odpowiadało za 10 proc. całego światła wysyłanego z Polski w kosmos. Dla 20 proc. Polaków niebo jest na tyle jasne, że ich wzrok pozostaje nawet nocą w dziennym trybie widzenia.
Grupa polskich ekspertów stworzyła specjalny raport, który przedstawia problem zanieczyszczenia światłem w Polsce. Dzięki niemu kwestia ta w końcu może być zauważona. Naukowcy podkreślają, że nie chodzi tutaj o przywrócenie całkowitych ciemności, ale o odpowiednie oświetlenie naszego otoczenia, tak aby nie wpływało ono na przyrodę, a zwłaszcza nasze zdrowie.
Więcej o problemie zanieczyszczenia światłem w materiale Marcina Szumowskiego z programu "Czysta Polska":
Oprac. Karolina Pawłowska
